Water ter inspiratie op de Actemium CAW themadag

Op dinsdag 2 juli 2019 werd de jaarlijkse Actemium CAW themadag gehouden. Met deze themadag streeft Actemium samen met de vier waterschappen naar een inspirerend samenzijn. Naast HDSR zijn ook Waternet, Hoogheemraadschap van Rijnland en Scheldestromen van de partij. De dag stond in het teken van het door Actemium ontwikkelde CAW-systeem.
Klaar voor de toekomst
In de ochtend spitste de sessies zich toe op het herontwerp van de CAW-software: een nieuwe flexibele lay-out, en nieuwe, handige functies die het werk van de peilbeheerders eenvoudiger maken. Daarnaast werd de huidige stand van zaken rond Manufacturing Intelligence besproken. En dit alles natuurlijk steeds met die prangende noodzaak om te blijven voldoen aan alle cyber security eisen.
Sprekers van de dag
Jan-Willem van Kempen van Hoogheemraadschap van Rijnland liet de ontwikkeling zien van de Nieuwe Driemanspolder. Dit is ontwikkeld als piekberging en kent straks een multifunctioneel gebruik. Zo wordt het ook een natuur- en recreatiegebied en voegt het veel toe aan het huidige iets te schaarse (recreatieve) groen. De noodzaak van een piekberging is ontstaan vanuit de zichtbare invloed van de klimaatverandering. Meer informatie vind je op: www.n3mp.nl. Paul van Gils van Waterschap Scheldestromen gaf inzicht in het bijzondere project ‘Getijdenduiker Waterdunen’, waarbij natuur en recreatie gecombineerd worden met kustversterking. Het bijzondere aan dit project is dat de eb- en vloedwerking van de zee, gedempt doorgezet wordt in het binnenland en dat het binnenland dus ook een eb en vloed heeft, maar dan met zout water. Het project is een samenwerkingsverband met vijf partijen: Provincie Zeeland, Gemeente Sluis, Molecaten, Het Zeeuwse Landschap en Waterschap Scheldestromen. Volgens planning is het project Waterdunen vanaf 2 september operationeel en wordt het via het CAW-systeem gemonitord. Daarna volgt er nog een periode van monitoring en inregelen van de procesbesturing. Voor meer informatie zie: www.waterdunen.com.
Sanne Relou van HDSR gaf een korte toelichting met betrekking tot het project Vidente – BOS van HDSR. In een meerjarenplan wordt door HDSR via een gefaseerde aanpak een BOS systeem ontworpen. Per fase wordt aan de hand van de opgedane ervaringen de volgende fase gespecificeerd.
Nieuwe ontwikkelingen die tijdens de CAW-themadag zijn besproken:
- In het najaar van 2019 staat binnen Actemium de ontwikkeling van een CAW IOT driver voor LoRa en Sigfox op de kalender. De aanleg- en periodieke kosten van LoRa en Sigfox opnemers zijn veel lager dan de vaste meetopstellingen. Hiermee wordt het mogelijk om batterij-gevoede opnemers in het veld te plaatsen waarmee snel extra informatie beschikbaar komt voor de CAW gebruikers. Bijvoorbeeld om tijdelijk een gebied te monitoren of snel te reageren bij calamiteiten.
- Het Waarnemingen Registratie Systeem (WRS) is ontwikkeld om een brug te slaan tussen kantoor en het veld. Het is een tool voor het Volg en Stuur Systeem (VSS) met mogelijkheden voor de mobiele (via tablet of smartphone) registratie van (hand)metingen, meldingen, memo’s, vragen en foto’s inclusief Geo data.
- GWnet is een Grondwater Meetnet Beheer en Registratie tool. De tool faciliteert grondwatermetingen (loggers) en metingen met betrekking tot niveaufilters en peilschalen. Handmetingen kunnen worden geïmporteerd en er kan data worden ingevoerd via het eerder beschreven WRS. Exportmogelijkheden zijn er onder andere naar het FEWS of naar Maps. De tool heeft ook een onderhoudsfunctie. Hiermee kan de gebruiker meldingen beheren en classificeren en tevens opvolgen. Hij kan acties naar het veld initiëren en de historie vastleggen.
- Een actuele ontwikkeling is het opzetten van een systeem voor de Waterstoffenbalansen. Hiermee worden onder andere de nutriëntstromen in beeld gebracht. Bij deze applicatie gaat het om het modelmatig berekenen van water(stoffen)balansen. Een waterbalans laat zien hoeveel en via welke routes, water een watersysteem inkomt (bijv. neerslag, inlaat en kwel) en verlaat (bijv. verdamping, uitlaat en wegzijging). Daarnaast verschaft de tool inzicht in, in en uitstromende stofvrachten, denk aan nutriënten en chloride.
De applicatie bestaat uit een Centrale SQL Server Database en een invoerschil voor metadata. Het is mogelijk om metingen handmatig te corrigeren indien nodig. Het rekenhart wordt gevormd door Artesia (Python). Er is een koppeling voorzien met FEWS en GIS
Bezoek aan het Noordergemaal
Aan het einde van de dag werd er een bezoek gebracht aan het Noordergemaal. Het Noordergemaal is een object dat zes verschillende functies kan uitvoeren, waaronder een Kleinschalige Water Aanvoer voorziening (KWA) naar het Hoogheemraadschap van Rijnland. Het gemaal ligt op een kruispunt van waterwegen en kan door middel van een slimme schakeling met diverse schuiven achter twee vijzels en enkele enorme kanalen onder de waterwegen door water op zes verschillende manieren transporteren en verdelen. Een bijzonder stukje waterkundig vernuft. Tegenwoordig wordt het Noordergemaal via het CAW systeem van HDSR ingezet.
Wij bedanken alle aanwezigen voor hun enthousiaste deelname, dit heeft geleid tot een zeer inspirerende dag. In het bijzonder bedanken we Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden voor de gastvrije ontvangst op zowel het hoofdkantoor als het Noordergemaal.


Ruim 350 van de in totaal 900 gemalen en stuwen binnen het werkgebied, worden centraal bediend en automatisch bestuurd. Hiervoor zijn deze objecten sinds 2009 verbonden met het Centrale Automatisering Watersysteem (CAW).


Iedere organisatie móet aan de slag met het beveiligen van haar IT-omgeving. Actemium organiseerde een rondetafelsessie voor de waterschappen, over het thema Cyber Security.