Volgens MaintenanceBenelux.nl is de technologie achter ‘augmented reality’ (AR) is rijp voor de procesindustrie. Maintenance lijkt een van de kansrijke kandidaten. De eerste bedrijven hebben experimenten achter de rug bij onderhoud en productie. De interesse is groot, maar ook is er nog koudwatervrees. Impressie van een ‘killer-app’. 

Het productieproces draait op volle toeren maar opeens is een machine in storing. De operators ter plekke komen er niet uit. Het toegesnelde onderhoudsteam van het bedrijf eveneens niet. Dus bellen ze de helpdesk van de leverancier. Het dienstverleningscontract volgend springt de service-engineer in zijn bedrijfswagen en komt met rasse spoed naar de fabriek toe. Het probleem overziend komt hij tot de conclusie dat er een onderdeel defect is dat hij niet bij zich heeft. Dus keert hij terug naar zijn bedrijf, waar het onderdeel niet meer op voorraad blijkt. Een half etmaal later arriveert de snelkoerier en kan de service-expert alsnog aan de slag. De operators kijken toe en wachten af. Bijna 24 uur later kan de productie weer opgestart.

De toekomst

Nu de zeer nabije toekomst: met zijn AR-bril op constateert een van de operators dat er een storing is ontstaan in een van de machines. Op het schermpje van zijn bril ziet hij meteen om welk onderdeel het gaat. Via de app schakelt hij de hulp in van een ervaren collega op een andere vestiging van het bedrijf. In het procesbesturingssysteem ziet deze dat het onderdeel al eerder mankementen vertoonde. Ook de service-engineer van de machinebouwer is inmiddels stand-by via de AR-app. Samen instrueren ze de operator hoe het onderdeel te verwijderen. Dat doen ze met tekstblokjes maar ook met icoontjes, zoals steeksleutels, pijltjes en handjes. De AR bepaalt de locatie van de icoontjes tot op de millimeter nauwkeurig. De operator ziet exact welk onderdeel hij moet hebben. Intussen is allang een nieuw exemplaar op weg. De serviceengineer zag al direct bij het inloggen welke items hij moest bestellen. Binnen enkele uren later kan de productie worden hervat. Dit laatste voorbeeld laat de potentie van ‘augmented reality’ (AR) zien: grotere efficiency, een flinke tijdwinst, kennisborging bij de operators, snelle vervanging van onderdelen waardoor de continuï- teit van bedrijfsprocessen minder lang onder druk kwam te staan en dus lagere kosten. “En wat ook niet onbelangrijk is”, zegt salesmanager Smart Industry Edwin Bastings van Actemium, “de operator hoeft niet lijdzaam toe te kijken tot de ingevlogen deskundige weer is vertrokken maar is deel van de oplossing geworden. Dat is niet alleen leerzaam, maar psychologisch werkt dat ook heel anders. Zijn eigen werk heeft een extra dimensie gekregen.”

Robuust

Industriële automatiseerder Actemium houdt zich nu circa drie jaar bezig met AR. Het werkt samen met zusterbedrijf Axians, ook onderdeel van het Franse Vinci Energies, en Fieldbit, dat AR-technologie ontwikkelt voor gebruik op de industriële bedrijfsvloer. “We zien dat de AR-toepassingen nu volume krijgen. De basistechnologie is robuust genoeg. Steeds meer industriesectoren raken geïnteresseerd,” zegt Bastings, die in het Edulab van Actemium in Veghel een AR-demo verzorgt. “Vooral bedrijven met meerdere vestigingen en een eigen support-afdeling vormen een groeimarkt. Je kunt iemand instructies geven op een plek waar hij niet eerder is geweest. Hij hoeft alleen maar de camera van zijn AR-bril of tablet erop te richten. Als hij een probleem tegenkomt dat niet in zijn specialisme ligt, kan hij via zijn AR-device collega’s en andere professionals inschakelen die daar wel verstand van hebben. De instructies worden altijd bewaard omdat ze een volgende keer bij een identiek probleem weer van pas kunnen komen. Ook kun je ze voor latere analyses van het incident gebruiken of voor onderwijsdoeleinden. Omdat het steeds moeilijker voor de industrie wordt om gekwalificeerd personeel te krijgen, vergaar je met de AR-methode een schat aan informatie. Kennis die niet langer aanwezig blijft bij die ene (oudere) collega maar beschikbaar is voor alle medewerkers, ook als ze net van school komen.” Een processchema in AR inladen, is niet ingewikkeld noch tijdrovend, stelt Bastings. “De meeste bedrijfsdata zijn immers gedigitaliseerd.” Historische data over bijvoorbeeld de prestaties van machines of eerdere storingen komen ook makkelijk beschikbaar via de AR-toepassing. Manuals en informatie over regelgeving (Atex, Haccp) zijn eenvoudig te raadplegen. Denk ook aan gegevens uit ERP-, Scada- en MES-systemen die direct zijn binnen te halen. Gegevens worden vandaag de dag centraal opgeslagen in de cloud en zijn overal toegankelijk, ook voor AR-toepassingen.

Farmatest

Ook de farmaceutische industrie heeft AR ontdekt. Veel kan Bastings nog niet prijsgeven. “AR stelt een klant van ons in de farma in staat om validatie toe te passen op zijn processen. We hebben een eerste test gedaan met een autoclaaf, een apparaat om medicijnafval te steriliseren. Via AR konden medewerkers nalopen of alle sensoren in de autoclaaf aan de certificatie-eisen voldoen.” Oogmerk van het farmabedrijf is continu inspectieproof te zijn. AR kan helpen daaraan te voldoen. Via het AR-device is het bedrijf in staat om tijdens een inspectie realtime keuringsrapporten te laten zien. Een volgende stap is het inzetten van AR bij het ombouwen van productielijnen. “De farma heeft al haar processen uitvoerig gedocumenteerd. AR is geschikt om medewerkers op de werkvloer procedures en protocollen af te laten werken en elke stap af te vinken.” Bij een andere klant heeft Bastings de ‘first time fix-ratio’ significant zien toenemen, in dit geval van 15 naar 50 procent. “Bij complexe technologie is het lastig om operators langs traditionele communicatiekanalen zoals de telefoon te ondersteunen. Als service-engineers via een videoverbinding mee kunnen kijken en instructies kunnen geven bij wat ze op dat moment realtime zien, zijn ze in staat operators gerichter en ad-hoc aan te sturen. Het risico van menselijke fouten kan wezenlijk afnemen,” verklaart hij.

Compleet nieuwe device

Niet dat er geen hobbels zijn. Smartphones en tablets zijn inmiddels volledig geaccepteerd, ook al omdat ze buiten het werk volop worden gebruikt. Voor de procesindustrie met haar strenge veiligheidsprotocollen en achterliggende wettelijke normen zijn speciale, gecertificeerde devices beschikbaar. Voor de AR-bril heerst koudwatervrees, constateert Bastings. “Je praat over de stap naar een volledig nieuw device, een nieuwe manier van communiceren en data ontsluiten. De smart glasses zijn net begonnen aan dit acceptatietraject. Maar dat deze toepassing straks niet meer is weg te denken, staat buiten kijf.”